NHI zoet-zout
Actualisatie Toolbox NHI zoet-zout
Om de effecten van klimaatverandering en het menselijk handelen op de interne verzilting van het zoete grondwatervoorraad in beeld te brengen is een nationaal zoet-zout grondwater modelinstrumentarium nodig. Op dit moment bestaan er verschillende regionale zoet-zout modellen, gebaseerd op verschillende uitgangspunten en softwarecodes. Tot 2020 was niet langer een landsdekkend instrumentarium beschikbaar. Door achterstallig onderhoud kon het in 2008 gerealiseerde landsdekkende zoet-zout grondwatermodel niet meer worden ingezet voor analyses betrekking tot de toekomstige verzilting van de ondergrond. In de landelijke analyse van de zoetwatervoorziening (binnen het Deltaprogramma Zoetwater) is dan noodzakelijkerwijs ook vaak teruggevallen op verouderde berekeningen uit 2010, gebaseerd op het oude zoet-zout model en de oude KNMI’06 scenario’s. Ook voor de kwantificering van de effecten van een versnelde zeespiegelstijging op zoutvracht en watervraag, effecten van een veranderend peilbeheer van het IJsselmeer, de duurzaamheid van de Strategische Grondwater Voorraden, de hydrogeologische haalbaarheid van grootschalige ondergrondse waterberging, en interferenties warmte-koude opslag en ondergrondse waterberging, is een duidelijke behoefte aan een actueel en betrouwbaar zoet-zout grondwatermodel.
Binnen het project Actualisatie Zout in NHI zijn daarom twee hoofdactiviteiten uitgevoerd.
Als voorbeeld is een figuur beschikbaar gemaakt waarmee de complexiteit wordt toegelicht.
Toolbox NHI zoet-zout
De Toolbox NHI zoet-zout bestaat uit geactualiseerde datasets, nodig om een zoet-zout grondwatermodel te realiseren, tools om transparant een zoet-zout model op te bouwen, versnelde software om dichtheidsgedreven grondwaterstroming en transport te berekenen (iMOD-WQ parallel), en een methode om het effect van een stationaire zoet-zoutverdeling op de grondwaterstroming mee te nemen in een grondwater-kwantiteitsmodel. De Toolbox NHI zoet-zout is vrij beschikbaar en kan worden gebruikt om willekeurige (regionale danwel landsdekkende) zoet-zout grondwatermodellen van (een deel van) Nederland op te bouwen.
De volgende datasets zijn geactualiseerd:
- Huidige 3D chlorideverdeling grondwater (inclusief onzekerheidsschatting)
- Huidige gemiddelde 2D chlorideverdeling oppervlaktewater
- Uitbreiding lagenmodel off shore
- Gedetailleerde laagindeling voor zoet-zoutberekeningen
De belangrijkste datasets zijn ook opgenomen in het dataportaal NHIDe python toolbox imod-python is beschikbaar op https://gitlab.com/deltares/imod/imod-python
Landsdekkend zoet-zout grondwatermodel LHM zoet-zout
Op basis van de datasets, tools en software in de Toolbox NHI zoet-zout is een landsdekkend zoet-zout grondwatermodel (LHM zoet-zout) ontwikkeld, gebaseerd op LHM versie 4.0. Dit model berekent op nationale schaal de stroming van zoet en zout grondwater, en is geschikt om landsdekkende verziltingsstudies mee uit te voeren.
De opbouw van LHM zoet-zout is beschikbaar op https://gitlab.com/deltares/imod/nhi-fresh-salt
Meer informatie is beschikbaar in de volgende documenten:
- plausibiliteitstoets LHM zoet-zout 4.1
- rapport actualisatie NHI zoet-zout (juni 2020)
- aanvullende_plausibiliteitsanalyse_LHM-zoetzout-dec2020.pdf
- bevindingen reviewteam zoet-zout (juli 2020)
- presentatie ontwikkelingen zoet-zout op NHI dag (30 januari 2020)
- nieuwsbrief ontwikkelingen zoet-zout (okt 2019)